vOs4OVirtual Observatory Solar System Scaling Service for Outreach
Το ΗλιακόΣύστημαΣε Κλίμακα
Παρουσίαση
Αν ο Ήλιος ήταν μεγάλος όσο μία μπάλα ποδοσφαίρου, τί μέγεθος θα είχε η Γη; Πόσο μακριά θα ήταν ο Δίας;
Ποιο θα πρέπει να είναι το μέγεθος των πλανητών, έτσι ώστε ολόκληρο το ηλιακό σύστημα
να χωρέσει στον κήπο μου; Για να χωρέσει στην αίθουσα της τάξης μου;
Το VOS4O προτείνει μία απλή λύση σε όλες τις ερωτήσεις κλίμακωσης του ηλιακού συστήματος.
Ξεκινώντας από μία αξία αναφοράς (διάμετρος, απόσταση ή κλίμακα), το
VOS4O καταγράφει τις αναλογικές διαμέτρους και αποστάσεις όλων των πλανητών, την εκκεντρότητα των τροχιών τους και τις αντίστοιχες θέσεις τους γύρω από τον ήλιο σε μια δεδομένη ημερομηνία (ηλιοκεντρικό μήκος).
Για να συνθέσετε το ηλιακό σας σύστημα, χρησιμοποιήστε τη
φόρμα καταχώρησης ή αναζητήστε απ'ευθείας την υπηρεσία
μέσω της διεπαφής.
Τα αποτελέσματα είναι υπό την μορφή ενός πίνακα και δύο εικόνων.
Φόρμα
Η σελίδα της Φόρμας προεπιλέγει
τις διαμέτρους και τις αποστάσεις των πλανητών σε κλίμακα, έτσι ώστε
η απόσταση Γη-Ήλιος να ισούται με ένα μέτρο. Οι αντίστοιχες θέσεις τους γύρω από τον Ήλιο
(μέσοι όροι ηλιοκεντρικών μηκών) υπολογίζονται επίσης για την τρέχουσα ημερομηνία.
Για να αλλάξετε την κλίμακα ή την ημερομηνία, πιέστε
Καθορίστε τις παραμέτρους
και συνθέστε το ηλιακό σας σύστημα, καθορίζοντας τις ακόλουθες παραμέτρους :
Κλίμακα
Απόσταση
Καθορίστε την κλίμακα με βάση την απόσταση ενός πλανήτη.
Για παράδειγμα,
αν η παράμετρος μονάδα είναι σε μέτρα,
τότε η κλίμακα 7.22 για την απόσταση του Ποσειδώνα συνθέτει
ένα ηλιακό σύστημα όπου η απόσταση Ήλιος - Ποσειδώνας είναι 7.22 μέτρα.
Διάμετρος
Καθορίστε την κλίμακα με βάση την διάμετρο ενός πλανήτη. Για παράδειγμα,
αν η παράμετρος μονάδα είναι σε μέτρα,
τότε η κλίμακα 1 για τη διάμετρο της Γης συνθέτει
ένα ηλιακό σύστημα όπου η διάμετρος της Γης ισούται με 1 μέτρο.
Αναλογίες
Προσδιορίστε έναν πολλαπλασιαστή Χ/Υ
σε όλες τις μονάδες μήκους. Για παράδειγμα,
η κλίμακα 1 : 1.000.000 (ένα εκατομμυριοστό) διαιρεί τις αποστάσεις και τις διαμέτρους των πλανητών κατά ένα εκατομμύριο.
Μονάδα
Καθορίστε τη μονάδα μήκους της κλίμακας σε:
αστρονομική μονάδα (149.597.870 χλμ.), χιλιόμετρο, μέτρο, εκατοστό, χιλιοστό.
Για να ορίσετε τις προαιρετικές παραμέτρους, πιέστε
... :
Προσαρμογή μονάδων
Προσαρμόστε αυτόματα τις μονάδες αποστάσεων και διαμέτρων
όταν οι αξίες είναι πολύ μικρές ή υπερβολικά μεγάλες σε σχέση με την επιλεγμένη κλίμακα και μονάδα.
Για παράδειγμα, ένα μήκος 1234 μέτρων θα γραφτεί ως 1,23 χιλιόμετρα και ένα μήκος 0,123 μέτρων
θα γραφτεί ως 12,30 εκατοστά.
Πολλαπλασιασμός διαμέτρων επί
Χρησιμοποιήστε δύο διαφορετικές κλίμακες για τις αποστάσεις και τις διαμέτρους.
Οι διάμετροι πολλαπλασιάζονται με την επιλεγμένη αξία εάν η επιλεγμένη κλίμακα είναι
απόσταση ή αναλογία.
Διαίρεση αποστάσεων δια
Χρησιμοποιήστε δύο διαφορετικές κλίμακες για τις αποστάσεις και τις διαμέτρους.
Οι αποστάσεις διαιρούνται με τη επιλεγμένη αξία εάν η κλίμακα είναι
διάμετρος.
Ημερομηνία
Επιλέξετε την ημερομηνία υπολογισμού των αντίστοιχων θέσεων
των πλανητών γύρω από τον ήλιο (σσ. ηλιοκεντρικά μήκη). Κάντε κλικ στο πλαίσιο
εισαγωγής ημερομηνίας ή ώρας για να ανοίξετε τον επιλογέα ημερομηνίας ή ώρας,
ή εισαγάγετε μια ημερομηνία στη μορφή
ISO 8601
στρογγυλεμένη στο λεπτό.
Γλώσσα
Επιλέξετε την γλώσσα των αποτελεσμάτων.
Κάντε κλικ στο κουμπί Υπολογισμός για να
κλιμακώσετε το ηλιακό σύστημα σύμφωνα με τις επιλεγμένες πληροφορίες.
Στο τέλος του υπολογισμού, ο πίνακας αξιών και οι εικόνες εμφανίζονται αυτόματα.
Για να κατεβάσετε τα αποτελεσμάτα, πατήστε
Λήψη αποτελεσμάτων.
Για να κατεβάσετε μία εικόνα, επιλέξτε τον επιθυμητό μορφότυπο (SVG, PNG, PDF, TIFF),
και κάνετε κλικ στο κουμπί Λήψη εικόνας.
Για να κατεβάσετε τον πίνακα, επιλέξτε τον επιθυμητό μορφότυπο (CSV, VOTABLE),
και κάνετε κλικ στο κουμπί Λήψη πίνακα.
Διεπαφή
Το API (διεπαφή προγραμματισμού εφαρμογών) επιτρέπει την απευθείας αίτηση
του VOS4O από μια τρίτη εφαρμογή ή λογισμικό. Έτσι είναι δυνατή η δημιουργία
μιας προσωπικής ιστοσελίδας κλιμάκωσης του ηλιακού συστήματος, αλλά και η αποστολή εντολών για
την ανάκτηση των δημιουργηθέντων πινάκων και εικόνων σε ειδικό πρόγραμμα.
Μάθετε περισσότερα...
API - Διαδυκτιακή υπηρεσία
Σχετικά
ο API (διεπαφή προγραμματισμού εφαρμογών) επιτρέπει την απευθείας αίτηση
του VOS4O από μια τρίτη εφαρμογή ή λογισμικό. Έτσι είναι δυνατή η δημιουργία
μιας προσωπικής ιστοσελίδας κλιμάκωσης του ηλιακού συστήματος, αλλά και η αποστολή εντολών για
την ανάκτηση των δημιουργηθέντων πινάκων
και εικόνων σε ειδικό πρόγραμμα. Υπάρχουν δύο μέθοδοι αίτησης της υπηρεσίας:
Αίτηση HTTP : απλή αίτηση της υπηρεσίας
με ένα μη διαδραστκό διαδυκτιακό πρόγραμμα λήψης, όπως π.χ.
wget,
curl
ή ενός Javascript αντικειμένου σαν το XMLHttpRequest.
Διαδυκτιακή υπηρεσία : αίτηση της υπηρεσίας μέσω της υπηρεσίας διαδυκτίου
(WS) βασισμένη στα πρωτόκολλα
SOAP+WSDL+HTTP.
Η χρησιμοποίηση της Διεπαφής είναι ελεύθερη και δωρεάν
για προσωπική ή εκπαιδευτική και μη κερδοσκοπική χρήση. Συνιστάται να επικοινωνήσετε μαζί μας
αν αναπτύξετε μια εφαρμογή που να χρησιμοποιεί την υπηρεσία VOS4O για να ενημερωθείτε των εξελίσεων.
Χρησιμοποιήστε το σύστημά μας αναφοράς περιστατικών
για να αναφέρετε μια δυσλειτουργία ή να κάνετε αιτήσεις βελτίωσης της υπηρεσίας.
Ορισμός κλιμάκων
Υπάρχουν τρεις τρόποι να ορίσετε την κλίμακα:
x:y
Ορίστε έναν συντελεστή X/Y
που θα πολλαπλασιάσει κάθε μήκος. Για παράδειγμα, η κλίμακα 1:1000000
(ένα εκατομμυριοστό) θα διαιρέσει κατά ένα εκατομμύριο όλες τις αποστάσεις και τις διαμέτρους των πλανητών.
a(πλανήτης):x
Ρυθμίστε την κλίμακα με βάση την απόσταση x του πλανήτη.
Για παράδειγμα, εάν unit=m (μέτρα),
τότε η κλίμακα a(Ποσειδώνας):7.22 δημιουργεί
ένα ηλιακό σύστημα στο οποίο η απόσταση Ηλιος - Ποσειδώνας είναι 7.22 μέτρα.
d(πλανήτης):x
Ρυθμίστε την κλίμακα με βάση τη διάμετρο x του πλανήτη.
Για παράδειγμα, εάν unit=m (μέτρα),
τότε η κλίμακα d(Γη):1 δημιουργεί ένα ηλιακό σύστημα
στο οποίο η διάμετρος της Γης είναι ίση με 1 μέτρο.
Περιγραφή του πίνακα και των εικόνων αποτελεσμάτων
Ο πίνακας αποτελεσμάτων που παράγεται από το VOS4O
παραθέτει τη διάμετρο του Ήλιου και των πλανητών καθώς και την
απόσταση μεταξύ των πλανητών και του Ήλιου, με βάση την επιλεγμένη
κλίμακα.
Υπολογίζονται επίσης η εκκεντρότητα των πλανητών και οι μέσοι όροι των ηλιοκεντρικών
μηκών τους (σε μοίρες) στην επιλεγμένη ημερομηνία.
Η πρώτη εικόνα που παράγεται από το VOS4O αναπαραστά
το ηλιακό σύστημα σε κλίμακα,
σύμφωνα με τις καθορισμένες παραμέτρους.
Οι πλανήτες αναπαραστούνται κατά μήκος ενός άξονα σε λογαριθμική κλίμακα
στη σωστή σχετική απόσταση τους. Δίπλα σε κάθε πλανήτη αναφέρονται επίσης
η διάμετρος και η απόστασή του από τον Ήλιο (σε κλίμακα).
Η δεύτερη εικόνα αναπαραστά το ηλιακό σύστημα όπως φαίνεται
από πάνω. Κάθε πλανήτης βρίσκεται στο μέσο ηλιοκεντρικό μήκος του,
υπολογιζόμενο στην επιλεγμένη ημερεομηνία.
To σημείο αναφοράς για τα μήκη είναι η κατεύθυνση του μέσου εαρινού σημείου (ή της μέσης ισημερίας)
συμβολιζόμενο από το σύμβολο γ.
Αίτηση ΗΤΤΡ
Με ένα μη διαδραστκό διαδυκτιακό πρόγραμμα λήψης σαν τα
wget,
curl,
ή με ένα πρόγραμμα περιήγησης διαδικτύου (internet browser), αναζητήστε την υπηρεσία μέσω του
σημείου πρόσβασης HTTP
όπου [parameters] είναι μία λίστα παραμέτρων (προσδιορισμένη στον
πίνακα 1)
διαχωρισμένων με το σύμβολο &.
Εάν δεν είναι καταχωρημένη καμία παράμετρος, τότε η υπηρεσία
χρησιμοποιεί τις προεπιλεγμένες αξίες που παρατίθενται στον πίνακα 1.
Πίνακας 1 : Παράμετροι για αίτηση HTTP
Παράμετρος
Περιγραφή
Μορφότυπο
-scale=<string>
Ρύθμιση της κλίμακας του ηλιακού συστήματος. Προεπιλογή: 1:1
X:Y ή a|d(planet):x
-autoscale=<int>
Αυτόματη αλλαγή της μονάδας αποστάσεων και διαμέτρων
κάθε φορά που οι αξίες είναι πολύ μικρές ή πολύ μεγάλες
σε σχέση με την επιλεγμένη κλίμακα και μονάδα. Προεπιλογή: 1*
0 ή 1
-scalefactor=<double>
Πολλαπλασιασμός των διαμέτρων με αυτήν την αξία εάν
η κλίμακα έχει οριστεί από το Χ:y ή μια απόσταση,
ή διαίρεση των αποστάσεων δια αυτής της αξίας εάν η κλίμακα
έχει οριστεί από μια διάμετρο. Προεπιλογή: 1.0
> 0.0
-unit=<string>
Ορισμός της μονάδας μήκους για την κλίμακα: αστρονομική μονάδα (au),
χιλιόμετρο (km), μέτρο (m), εκατοστό (cm), χιλιοστό (mm).
Προεπιλογή: au
Ρύθμιση της ημερομηνίας (μορφή ISO
8601) για τον υπολογισμό των ηλιοκεντρικών μηκών. Προεπιλογή: τώρα (now)
now, yyyy:mm:dd hh:mi:ss
*Εάν ο τύπος MIME είναι VOTABLE,
η παράμετρος αυτόματης κλίμακας autoscale ορίζεται
στο 0 ανεξάρτητα της αξίας της.
Το αποτέλεσμα μιας αίτησης HTTP αποτελείται από
έναν πίνακα
και δύο εικόνες,
μορφοποιημένα σε HTML,
VOTable/XML
ή απλό κείμενο ανάλογα με τον καθορισμένο τύπο MIME (παράμετρος -mime).
Το VOS4O
μπορεί να αναζητηθεί μέσω υπηρεσίας Web
που να βασίζεται στα πρωτόκολλα SOAP+WSDL+HTTP
και επιτρέπει άμεση διάδραση μεταξύ της δικής σας εφαρμογής και της υπηρεσίας.
Αυτόματη αλλαγή της μονάδας αποστάσεων και
διαμέτρων κάθε φορά που οι αξίες είναι πολύ μικρές
ή πολύ μεγάλες σε σχέση με την επιλεγμένη κλίμακα και μονάδα.
true*
true | false
scalefactor
double
Πολλαπλασιασμός των διαμέτρων με αυτήν την αξία εάν
η κλίμακα έχει οριστεί από το Χ:y ή μια απόσταση,
ή διαίρεση των αποστάσεων δια αυτής της αξίας εάν
η κλίμακα έχει οριστεί από μια διάμετρο.
τα δεδομένα είναι γραμμένα σε ένα έγγραφο απλού κειμένου.
Πως;
Υπάρχουν δύο τρόποι χρησιμοποίησης της υπηρεσίας κλιμάκωσης:
Γράφοντας μία εφαρμογή-πελάτης που να στέλνει αιτήσεις στο
VOS4O server και να λαμβάνει και να μεταχειρίζεται την απάντηση,
ή μέσω ενός Web browser ή λογισμικό μεταφοράς δεδομένων όπως το curl ή το
wget.
Σ'αυτήν την περίπτωση, πρέπει να εκτελέσετε σε ένα τερματικό (terminal):
$> curl "<URL>"
ή
$> wget "<URL>"
όπου το <URL> περιγράφεται στην ενότητα
Αίτηση HTTP.
Για να γράψετε ένα λογισμικό που να κάνει αιτήσεις στην υπηρεσία
VOS4O, επιλέξτε μία γλώσσα που να χρησιμοποιεί το
πρωτόκολο SOAP.
Παρέχουμε εδώ ένα παράδειγμα γραμμένο σε PHP:
1/ Εισάγετε τις αρχικές παραμέτρους της υπηρεσίας:
// Client's ID: provide the name of your project or organisation
$from = 'MyName';
// Input parameters
$param = array('scale' => 'd(Terre)=1.0',
'autoscale' => true,
'scalefactor' => 1.0,
'unit' => 'm',
'axis' => 'log',
'lang' => 'el-el',
'mime' => 'html',
'epoch' => 'now');
2/ Ορίστε τις παραμέτρους SOAP, το namespace και το URI της υπηρεσίας WSDL:
// Enables or disables the WSDL caching feature
ini_set('soap.wsdl_cache_enabled', 1);
// VOS4O name space
$namespace = 'https://ssp.imcce.fr/webservices/vos4o';
// VOS4O WSDL
$uriwsdl = $namespace.'/vos4o.wsdl';
3/ Κατασκευάστε το αντικείμενο SoapClient,
ορίστε την κεφαλίδα (header) SOAP, καλέστε τη μέθοδο και μεταχειριστείτε τις εξαιρέσεις:
Αντίληψη : B. Carry (OCA)
Επιμέλεια : J. Berthier (IMCCE)
Webdesign : Y. Gominet (IMCCE)
Μεταφράσεις :
Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας και να μας προτείνετε μεταφράσεις στη δική σας γλώσσα.
Αυτή η υπηρεσία επιστημονικής ευαισθητοποίησης είναι ελεύθερης πρόσβασης
για οποιαδήποτε μη εμπορική χρήση (βλ. Copyright).
Οι εικόνες του ηλιακού συστήματος σε κλίμακα διατίθενται υπό την άδεια χρήσης της Creative Commons
BY-NC-SA
2.0 France license.
Μέσες αξίες τροχαιών πλανητών (μήκος, εκκεντρότητα, μεγάλος ημιάξονας): VSOP87
για τον Ερμή, την Αφροδίτη, τη Γη, τον Αρη, τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα, και
JASON84
για τον Δία και τον Κρόνο.